Strona główna | Baza wiedzy | Badania geofizyczne | Badania sejsmiczne | Tomografia sejsmiczna
BADANIA SEJSMICZNE TECHNIKĄ TOMOGRAFII
Technika prześwietlań sejsmicznych (inaczej tomografia) bazuje na pomiarze prędkości rozchodzenia się fal sejsmicznych w ośrodku. Zmiany w strukturze, gęstości oraz właściwościach sprężystych badanego ośrodka bezpośrednio wpływają na rozkład wartości prędkości fal tzw. „pole prędkościowe”. Badania takie są wykonywane najczęściej w płaszczyźnie pionowej: powierzchnia-otwór, pomiędzy otworami lub w płaszczyźnie poziomej np. prześwietlanie pokładu węgla pomiędzy chodnikami górniczymi w podziemnych kopalniach.
Pomiar techniką tomografii sejsmicznej jest bardziej czasochłonny, w przeciwieństwie do technik downhole i crosshole. Niekwestionowaną zaletą tomografii sejsmicznej jest jednak uzyskanie o wiele większej ilości informacji o przestrzennych zmianach parametrów sejsmicznych (prędkości i tłumienie fal) w badanym ośrodku.
Najczęściej badania tomograficzne przeprowadza się pomiędzy minimum 2 odpowiednio przygotowanymi otworami. Większa ilość otworów i ich dystrybucja wokół obiektu pozwala na bardzo szczegółowe rozpoznanie podłoża. Do generowania fal sejsmicznych w otworze nadawczym stosowane są „źródła” pracujące zarówno w suchych jak i zawodnionych warunkach. Jako odbiorniki stosowane są zarówno wielokanałowe układy hydrofonów jak również wieloskładowe sondy geofonowe. Pomiary realizowane są z uwzględnieniem różnych poziomów głębokościowych i pod różnymi kątami pomiędzy źródłem i odbiornikami.
Schemat pomiarów techniką międzyotworowej tomografii sejsmicznej w podłożu obiektu budowlanego
Na podstawie pomiarów tomograficznych finalnie obrazowana jest struktura wnętrza badanego ośrodka. Wyniki badań techniką międzyotworowej tomografii sejsmicznej przedstawiane są w formie przekrojów lub map głębokościowych zmian wartości prędkości analizowanego typu fali.
Wyniki badań techniką tomografii sejsmicznej
Przykładowe zastosowania badań techniką tomografii sejsmicznej (prześwietlań międzyotworowych):
- ocena stanu ośrodka gruntowo – skalnego pod kątem stref osłabienia, zapadania, rozluźnień, pustek, stref przebić hydraulicznych, Więcej…
- analiza naprężeń w pokładach złóż np. węgla kamiennego, soli oraz w stropie i spągu,
- stanu intensywności spękań górotworu,
- lokalizacja płytkich uskoków, stref spękań i osłabień górotworu,
- ocena zagrożenia deformacjami nieciągłymi pod kątem pustek, kawern, zapadlisk w nadkładzie i podłożu.
